گوش از سه قسمت تشکيل شده است. گوش خارجي ، گوش مياني و گوش داخلي . گوش خارجي شامل مجراي گوش و لاله گوش است. حد فاصل گوش خارجي و گوش مياني پرده صماخ قرار دارد که با سه استخوانچه متصل به آن ، وظيفه انتقال ارتعاشات صوتي را از گوش خارجي به گوش داخلي بر عهده دارد.
گوش داخلي داراي اجزايي جهت شنوايي و حفظ تعادل مي‌باشد. گوش عضو بسيار حساسي است و وارد شدن هر گونه جسم خارجي به آن منجر به عفونت و التهاب گوش خواهد شد.
اختلالات مربوط به سرومن (واکس گوش)
سرومن يا موم گوش توسط غدد مخصوصي در قسمت غضروفي مجرا براي چرب و نرم کردن پوست و به دام انداختن ذرات خارجي ترشح مي‌شود. توليد آن کم بوده و پس از خشک شدن به صورت تکه تکه خارج مي‌شود.
سرومن بيش از حد:
تجمع سرومن در موارد فعاليت زياد غدد سرومينال و يا مجراي کوچک و پيچ‌دار اتفاق مي‌افتد در بعضي موارد انسداد مجرا اتفاق مي‌افتد. بيمارن به دنبال شنا يا دوش گرفتن در اثر جذب آب دچار کاهش شنوايي يا سنگيني ناگهاني گوش مي‌شوند.
ناکافي بودن سرومن: کمبود سرومن با علايم خشکي ، خارش ، ترک خوردن و خراشيدگي مجرا همراه بوده و با استفاده از پمادهاي گوش بهبود مي‌يابد.
اوتيت خارجي
به بيماريهاي التهابي لاله گوش و مجراي شنوايي ناشي از عفونتها يا التهاب (التهاب بافت) اطلاق مي‌شود. اوتيت خارجي اغلب در تابستان و به صورت عفونت اوليه رخ مي‌دهد. گاهي در ارتباط با عفونتهاي صورت و پوست سر ايجاد مي‌شود. در مناطق معتدل باکتريها شايعترين علت اوتيت خارجي هستند مانند پسودوموناس آئورژنوزا ، اشرشياکلي و استافيلوکوک طلايي است.
اوتيت خارجي نکروزان يا بدخيم: يک عفونت بدخيم و تخريب کننده استخوان و پيشرونده با ميزان مرگ و مير بالاست که در بيماران ديابتي مسن با بيشترين شيوع رخ مي‌دهد. افراد دچار نقص ايمني و مصرف کننده کورتون نيز مستعد هستند. علايم آن به صورت درد پيشرونده و پايدار و ترشح مجرا مي‌باشد.
عفونتهاي قارچي مجراي گوش:
بيشتر در مناطق حاره ديده مي‌شود. يکي از علايم آن خارش شديد است. قارچ آسپيرژيلوس Niger يک توده سياه يا خاکستري رنگ در مجرا بوجود مي‌آورد. درمان آن توسط دکتر مهدي احمدي استفاده از قطره يا پماد ضد قارچ مي‌باشد.
هرپس زويتر گوشي يا زوناي گوش
يک عفونت ويروسي است که گانگليون زانويي و هسته‌هاي اعصاب جمجمه‌اي هفتم و هشتم را درگير مي‌سازد. علايم آن ايجاد وزيکول در مجراي گوش که دلمه مي‌بندد و درد شديد گوش و فلج عصب صورتي و کاهش شنوايي حسي – عصبي و سرگيجه نيز ديده مي‌شود.
پوليپهاي گوش
پوليپ نشان دهنده عفونت مزمن است. پوليپها در عمق مجرا رخ داده و پوشيده از چرک بوده ، قرمزتر از پوليپ مخاطي هستند و به آساني دچار خونريزي مي‌شوند و علايم آن شامل ترشح چرکي بدبو ، ناشنوايي نسبي و خونريزي مي‌باشد. بايد از کندن پوليپي که از ربع خلفي – فوقاني پرده خارج مي‌شوند خودداري کرد، زيرا خطر آسيب عصب صورتي و يا زنجيره و يا زنجيره استخواني گوش مياني وجود دارد.
عفونتهاي پرده صماخ
معمولا بيماريهاي گوش مياني به جز ثابت شدگي پايه استخواني رکابي (اتواسکلروز) و گسيختگي زنجيره استخواني اثرات خود را به صورت تغييراتي در موقعيت ، رنگ و يکپارچگي پرده صماخ منعکس مي‌کنند.
تغييرات التهابي
در داخل لايه‌هاي پرده گوش ممکن است باعث ايجاد وزيکولهايي در سطح پرده شود مثل ميرنژيت بولوز که گاهي در عفونتهاي ويروسي و يا زوناي گوش ديده مي‌شود.
تمپانواسکلروز
به دنبال بيماري التهابي مزمن به شکل پلاکهاي سفيد و خاکستري ناشي از رسوب مواد هياليني بر روي پرده تظاهر پيدا مي‌کند. تمپانواسکلروز در گوش مياني مي‌تواند سبب ثابت شدن استخوانهاي گوش شود.
گوش مياني و ماستوئيد
تقريبا همه بيماريهاي التهابي و عفوني گش مياني و ماستوئيد از انتشار عفونتهاي بيني و حلق ناشي مي‌شوند. عملکرد ضعيف شيپور استاش اساس اين بيماريهاست. شايعترين علل انسداد شيپور استاش عبارتند از: عفونتهاي حاد دستگاه تنفسي فوقاني ، آلرژي ، سينوزيت مزمن ، اختلالات تکاملي کام ، تومور و فاکتورهاي نژادي . علايم انسداد شيپور استاش شامل کشيدگي پرده صماخ به سمت داخل ، درد متناوب خفيف در گوش و کاهش شنوايي خفيف در گوش مي‌باشد.
اوتيت مياني چرکي حاد
از شايعترين عفونتهاي دوران کودکي است بطوري که ?? – ?? درصد کودکان قبل از سه سالگي حداقل يکبار به آن مبتلا مي‌شوند. اوتيت حاد معمولا همراه يک عفونت دستگاه تنفسي فوقاني يا به عنوان عارضه عفونتهاي ويروسي مثل آنفلوآنزا و سرخک رخ مي‌دهد. اين عفونت با کاهش شنوايي و درد شديد در عمق گوش به همراه تب مي‌باشد. درمان اين عفونت به صورت زودرس با (آنتي بيوتيک|آنتي بيوتيکها)) صورت مي‌گيرد. عوارض اين عفونت فلج عصب صورتي و مننژيت مي‌باشد.
اوتيت مياني سروزي حاد
يکي از علل اصلي کاهش شنوايي در کودکان است. اين عفونت ناشي از اختلال عملکرد شيپور استاش در اثر آلرژي و عفونت است. علايم آن عبارتند از: پرده صماخ تو رفته ، تغيير رنگ کهربايي يا خاکستري يا آبي تيره و حبابهاي هوا در پشت پرده که به آن نماي شيشه مات مي‌بخشد. در آزمون شنوايي ، کاهش شنوايي انتقالي وجود دارد.
ماستوئيديت حاد
به دنبال يک اوتيت مياني چرکي درمان نشده بوجود مي‌آيد. امروزه با پيدايش آنتي بيوتيکها کمتر شده است. شايعترين ميکروارگانيزمي که در آن دخالت دارد، پنوموکوک است. علايم آن شامل ترشح چرکي غليظ افزايش يابنده ، درد مبهم و سوزش در پشت گوش و تب مي‌باشد. عوارض آن شامل فلج عصب صورتي ، مننژيت و آبسه مغزي است.
اوتيت مياني چرکي مزمن
به سوراخ شدگي پا بر‌جاي پرده صماخ دلالت دارد. در کساني که در دوران کودکي دچار بيماري گوش شده‌اند بسيار شايعتر است. از ميکروارگانيزمهاي موثر بر اين عفونت مي‌توان استرپتوکوک و استافيلوکوک و باسيلهاي گرم منفي را نام برد. شايعترين علامت اين عفونت ، ترشح يک مايع بدون درد و بدبو است و همچنين کاهش شنوايي.